Dolarda yeni zirve
Yaklaşan genel seçim sonrası nasıl bir siyasi tablo ve nasıl bir ekonomi
yönetimi oluşacağına ilişkin belirsizlikler, dolardaki küresel değer kazancı ile
birleşince dolar/TL'de rekorlar devam ediyor.
Dolar/TL piyasa kapanışı ardından test ettiği 2.6940'taki yeni tarihi zirvesinin
hemen altında güne başladı.
Yükselişini sürdüren dolar 2,73'ü aşarak yeni rekora imza attı. Kur, 2,7265'e
kadar yükseldi.
Dolar dünkü işlemlerde art arda 2.67 lira ve 2.68 lira sınırlarını aşarak 2.6873
lira ile yeni rekor düzeye tırmanmıştı.
Dolara karşı en çok değer yitiren ikinci para birimi
Dolardaki küresel değer kazancı TL'deki değer kaybının ana nedeni olmaya devam
etse de, TL yılbaşından beri yolsuzluk sorunlarıyla uğraşan Brezilya'nın
ardından dolar karşısında yüzde 13 değer kaybı ile en çok değer kaybeden ikinci
para birimi konumunda. TL ile en çok karşılaştırılan para birimlerinin başında
yer alan Güney Afrika randı ise aynı dönemde sadece yüzde 5 değer kaybetti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Merkez Bankası'nı sert eleştirmesiyle başlayan
ardından ekonomi yönetiminin yaklaşan seçimler sonrasında görev başında
olmayabileceğine ilişkin endişelerle devam eden TL'deki negatif ayrışma, seçimin
yaklaşmasıyla seçim sonuçlarının nasıl oluşacağının tam olarak tahmin
edilememesi ile daha da belirginleşti. Tek başına 10 yılı aşkın süredir
hükümette olan AKP'nin bu seçim sonunda aynı güçte devam edip edemeyeceğine
ilişkin belirsizlik TL'deki değer kaybının hızlanmasına neden oluyor.
Kamuoyu araştırma şirketlerinin yöneticileri, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın
başkanlık sistemindeki ısrarının 7 Haziran genel seçimleri öncesi AKP'de oy
kaybına neden olduğuna işaret ederken, yüzde 10'luk seçim barajı sınırındaki
HDP'nin TBMM'ye girip giremeyeceğinin parlamento kompozisyonu açısından kritik
önemde olacağını vurguluyorlar.
Reuters'ın görüşüne başvurduğu beş araştırma şirketi de HDP'nin oylarının yüzde
10 olan seçim barajının etrafında dolaştığını belirtiyorlar. "Seçimin kilit
partisi HDP" diyen AG Araştırma Şirketi Başkanı Adil Gür, "Bu seçimde 1-2 puan
ilk defa bu kadar değerli" görüşünde.
Analistler, HDP'nin yüzde 10'luk seçim barajını geçmesi ve AKP'deki oy kaybının
sürmesi halinde ise AKP'nin tek başına iktidar olamama riskinin ortaya
çıkabileceğini belirtiyor.
TCMB adımları
TCMB, TL'deki sert değer kaybını likidite politikasının faiz koridorunun üst
bandını zorlayacak kadar sıkı tutarak, döviz satım ihale miktarlarını artırarak,
önümüzdeki hafta yapılacak PPK toplantısında bir dizi adım atmayı taahhüt
ederek, döviz depo faizlerini düşürerek azaltmaya çalışıyor.
Bankacılar bu adımların siyasi kaynaklı endişeler ve küresel piyasalar kaynaklı
değer kaybını durduramayacağını ancak etkisini bir miktar azaltabileceğini
belirtiyorlar.
Doların başlıca altı para birimine karşı değerini gösteren dolar endeksi dün
piyasaların yüksek beklentilerinin altında kalan ABD perakende satışlar
verisinin ardından kaydettiği yüzde 0.7 düşüşü kısmen telafi etti. Altı seanstır
aralıksız devam eden yükselişe ara veren dolar endeksi Pazartesi günü 99.990'a
kadar yükselerek geçen ay gördüğü 12 yılın zirvesine 100.390 düzeyine
yaklaşmıştı. Endeks ABD piyasalarının kapanışından bu yana yüzde 0.3 yükseldi.
Bugün kazançlarının büyük bölümünü gün ortasından itibaren kademeli olarak geri
veren doların son aylarda geniş bantta değer kazanmasının ana nedeni ise ABD
Merkez Bankası'nın (Fed) ilk faiz artışını bu yıl yaparak diğer gelişmiş
ülkelerden faiz konusunda ayrışacağı beklentisi, olarak gösteriliyor.
Öte yandan iki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilinde dün spot
kapanışta ortalamada yüzde 8.97 oldu. Dün işlem bazında yüzde 9'u aşan gösterge
tahvilde valörde son işlem yüzde 9 oldu. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart
2025 itfalı tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 8.71 valörde son
işlem yüzde 8.66 oldu.